Rotterdam, Leeuwarden en Utrecht gaan vanaf volgende maand experimenteren met een digitale meldplicht voor overlastgevende voetbalsupporters. Hiermee kunnen de gemeentes controleren of relschoppers met een gebiedsverbod zich daaraan houden.
Tijdens het experiment wordt een klein draagbaar kastje gebruikt. Met deze Mini-ID is via het lezen van een vingerafdruk te zien of wordt voldaan aan de meldplicht. In het experiment worden het meldproces en de techniek getest.
De burgemeester kan een bestuursrechtelijk gebiedsverbod opleggen aan mensen die de openbare orde hebben verstoord. Hieraan is een meldplicht te verbinden om ervoor te zorgen dat iemand zich niet in het verboden gebied begeeft. Bijvoorbeeld in de buurt van een stadion waar op dat moment een wedstrijd wordt gespeeld.
Zwaar middel
Nu moeten personen met een meldplicht zich nog op een bepaald tijdstip melden op het politiebureau. In de praktijk wordt een fysieke meldplicht weinig opgelegd, omdat het beschouwd wordt als een zwaar middel dat disproportioneel kan zijn ten opzichte van de overtreding. Ook legt de maatregel beslag op de capaciteit van de politie die op locatie de meldplichtige moet ontvangen en registreren.
Een digitale meldplicht is wettelijk al mogelijk, maar wordt in de praktijk nog niet opgelegd omdat de techniek nog in ontwikkeling is. Het ministerie van Justitie en Veiligheid gaat samen met de gemeenten Rotterdam, Leeuwarden en Utrecht de techniek testen. Met de Mini-ID kunnen meldplichtigen zich melden en wordt geregistreerd als iemand zich niet aan het gebiedsverbod houdt. Identificatie van de meldplichtige vindt vooraf plaats door middel van een vingerafdruk. In het experiment wordt gekeken naar onder meer de betrouwbaarheid van het systeem, veiligheid en privacy van de gebruikers.
Fictief gebiedsverbod
In de eerste fase van het experiment gaan tien vrijwilligers van de deelnemende organisaties de Mini-ID bij zich dragen. Zij krijgen een fictief gebiedsverbod en moeten zich in een periode van twee maanden op bepaalde momenten melden. In deze fase testen de proefpersonen de technische en organisatorische werking van de Mini-ID.
In de tweede testfase gaan personen die daadwerkelijk een gebiedsverbod met een meldplicht hebben de Mini ID gebruiken. In deze fase nemen naast proefpersonen meldplichtigen deel uit de drie gemeenten die daadwerkelijk een gebiedsverbod in combinatie met een meldplicht opgelegd krijgen.