Sinds mei 2021 is wereldwijd tenminste 2,7 miljard dollar verloren gegaan door ‘approval phishing’. Dat is een vorm van oplichting waarbij een slachtoffer – zonder het door te hebben – een contract ondertekent, waarmee hij de oplichter toestemming geeft om zijn cryptorekening te beheren.
De politie werkt samen met Chainalysis en cryptocurrency exchanges om deze oplichting te onderzoeken, accounts te sluiten, geld in beslag te nemen en informatie op te bouwen om toekomstige oplichting te voorkomen. “Bij een slachtoffer werd voorkomen dat 65.000 euro uit zijn crypto-wallet werd gestolen. Het is een absoluut unieke samenwerking die niet direct gericht is op het pakken van boeven, maar op het (op de lange termijn) onmogelijk maken van deze vorm van oplichting”, aldus Ruben van Well van het Cybercrimeteam Rotterdam.
“Van jongeren die via sociale media overtuigd worden om met crypto ‘snel rijk’ te worden tot mensen die door een ‘online’ (liefdes)relatie overtuigd worden een geweldige investering te doen. Als je in crypto wil investeren en niet helemaal weet hoe het werkt dan kun je slachtoffer worden door ‘approval phishing’”, zegt Van Well. “Het is een soort balletje-balletje. Criminelen laten je geld verdienen, geven je het gevoel dat het een veilige investering is, om vervolgens bij het grote geld je pas te bedriegen. Slachtoffers raken gemiddeld duizenden euro’s kwijt. De angst om ‘geïnvesteerd geld kwijt te raken’ wordt door criminelen gebruikt om slachtoffers snel nog meer geld te laten investeren.”
Transactie
Approval phishing is een tactiek die oplichters gebruiken om gebruikers te misleiden zodat ze een transactie ondertekenen, waardoor de oplichter toestemming krijgt om geld uit te geven dat in de crypto-portemonnee van het slachtoffer zit. Approval phishing wordt gebruikt bij verschillende soorten oplichting, maar komt steeds vaker voor bij datingfraude (pigbutchering) en investeringsfraude, waarbij slachtoffers buitensporige rendementen krijgen aangeboden op investeringen.
In een poging om de groeiende dreiging van deze vorm van oplichting aan te pakken, werkte de politie het afgelopen halfjaar samen met blockchain-dataplatform Chainalysis met ‘Operatie Spincaster’. In zes landen (VS, VK, Canada, Spanje, Australië en Nederland) werkten opsporingsdiensten, Chainalysis en de cryptocurrency exchanges samen om pogingen tot oplichting te verstoren en te voorkomen.
Resultaten
Ruim 7000 leads werden beoordeeld en er is ruim 162 miljoen dollar gestolen geld geïdentificeerd. Meer dan honderd deelnemers namen deel aan zeven sessies, waaronder twaalf overheidsinstanties en zeventien crypto-exchanges.
In Nederland zijn ruim duizend leads beoordeeld. Daarbij werden 186 Nederlandse slachtoffers geïdentificeerd. Twee slachtoffers kwamen ook aan het licht, waarbij het geld nog niet gestolen was, maar waarbij wel een oplichter de bevoegdheid had over de wallet van de slachtoffers. Zij zijn direct hiervan op de hoogte gebracht en hun rekeningen zijn bevroren om het geld veilig te kunnen stellen. Daarnaast is er gewerkt aan het veiligstellen van bewijsmateriaal en het in beslag nemen van bezittingen van oplichters.
