Waar mogelijk worden meer gedetineerden samen in een cel geplaatst, mits dit verantwoord en veilig kan voor het personeel van DJI. Dit moet nog dit jaar zorgen voor ruim honderd extra plekken. Ook wordt volgend jaar mogelijk een noodgevangenis geopend in de PI Zuid-Oost (Ter Peel). Dat moet zestig extra plekken opleveren. Het gaat om tijdelijke plekken met een lager beveiligingsniveau.
Sinds het najaar van 2023 kampt de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) met een ernstig capaciteitsprobleem. Om structureel meer lucht te krijgen in de gevangenissen heeft de ministerraad op voorstel van staatssecretaris Coenradie (Justitie en Veiligheid) ingestemd met een aantal nieuwe maatregelen.
DJI onderzoekt of voormalig JeugdzorgPlus-instellingen getransformeerd kunnen worden tot jeugdgevangenis. Daarmee zou het op termijn mogelijk zijn om de jongvolwassenen die nu in het gevangeniswezen verblijven te verplaatsen naar een JJI. De afdelingen in PI Zeist en PI Almelo kunnen dan weer voor volwassenen worden ingezet en zijn ook geschikt als locaties voor meerpersoonscellen.
Op langere termijn wordt onderzocht of de PI Almere kan worden heropend en zal de bouw van het Justitieel Complex Vlissingen worden afgerond. Daarnaast blijft DJI hard werken aan het terugdringen van het personeelstekort. In april wordt een afdeling heropend van zo’n dertig plekken in PI Nieuwegein. Deze afdeling was eerder gesloten door personeelstekort.
Ondanks deze forse inspanningen en nieuwe maatregelen blijft de druk op het gevangeniswezen op de korte termijn hoog. Om deze te verlichten en willekeurige vrijlatingen te voorkomen, krijgt DJI de ruimte om – indien echt noodzakelijk – gedetineerden met een straf van maximaal één jaar, met uitzondering van zedendelinquenten en plegers van ernstige geweldsdelicten, tot maximaal 14 dagen eerder heen te zenden. Dit gebeurt altijd met maatwerk en als uiterste noodmaatregel.
